Terör örgütlerinin Finlandiya ve İsveç’te kurdukları faaliyet zinciri ile adeta bu ülkeleri esir aldığını tabir eden Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Bu terör örgütlerinin Avrupa’nın göbeğinde bu ülkeleri esir alırcasına bir faaliyet zinciri içinde bulunması kabul edilemez” sözlerini kullanarak, NATO’nun genişleme siyasetine karşı olan bir ülke olmadıklarını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik müracaatları ile başlayan ve Türkiye’nin vetosuyla gelişen süreçle ilgili olarak Belçika’nın başşehri Brüksel’deki NATO Merkez Karargahı’nda temaslarda bulundu.
Temaslarının akabinde Kalın ve Önal gazetecilerle bir ortaya geldi. Kalın yaptığı açıklamada, “NATO Karargahı’nda İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik müracaatıyla ilgili sürece dair müzakereleri yapmak üzere Brüksel’e geldik. Dışişleri Bakan Yardımcımız Sedat Önal Bey’le birlikte. Bunlar doğal ki bizim bu süreç içerisinde İsveç ve Finlandiya ve öteki müttefiklerle yürüttüğümüz görüşmelerin ve müzakerelerin adımlarından yalnızca bir tanesi. Baştan beri bildiğiniz üzere biz Türkiye’nin taleplerinin açık ve net bir biçimde söz edilmesi konusunda karşı tarafla her vakit temas içerisinde olduk” dedi.
TÜRKİYE’NİN BEKLENTİLERİNİ AÇIKLADI
Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’dan beklentisinin terör örgütlerinin bu ülkelerdeki faaliyetlerine son verilmesi olduğunu vurgulayan Kalın, şunları söyledi;
*Beklentilerimizin bilhassa bu ülkelerdeki PKK terör örgütü ve ona iltisaklı kümeleri olan YPG, PYD üzere örgütlerin ayrıyeten FETÖ, DHKP-C üzere terör örgütlerinin faaliyetlerine büsbütün son verilmesi ve bunların buradaki mevcudiyetinin sona erdirilmesiyle ilgili olduğunu da açıkça söz ettik.
*Temel beklentimiz Türkiye’nin ulusal güvenliğine tehdit teşkil eden terör örgütlerinin buradaki yapılanmasının para toplama, adam devşirme ve propaganda faaliyetlerinin sona erdirilmesi mevzularını hem Finlandiyalı, hem İsveçli muhataplarımızla konuştuk” sözlerini kullandı.
KALIN, STOLTENBERG İLE DE GÖRÜŞTÜ
NATO Genel Sekreteri Jens Stotenberg ile de bir ortaya geldiklerini aktaran Kalın, “Sabahleyin birinci oturumdan sonra genel sekreter ile de bir görüşmemiz oldu. Genel sekreterle de daha fazla NATO tepesinin genel çerçevesini ve karşı karşıya bulunduğumuz global sınamaları ele aldık. Bilhassa NATO’nun bu süreç içerisinde oynadığı ve oynayacağı rolü, Ukrayna savaşını, Rusya ile bağları, besin güvenliğini, güç güvenliği, siber güvenlik üzere bahisleri ele alma imkanımız oldu” dedi.
Stoltenberg ile Türkiye’nin dünyadaki stratejik ve kilit rolünü ele aldıklarını tabir eden Kalın, “Büyük stratejik fotoğrafa baktığımız vakit Türkiye’nin bilhassa Libya’dan Somali’ye, Kafkaslardan Balkanlara, Karadeniz’den Akdeniz’e kadar çok geniş bir coğrafyada oynadığı kritik ve stratejik rollerin kıymeti üzerinde de bir kıymetlendirme yapmak imkanımız oldu. Biz olağan ki NATO tepesinin başarılı olması için de gerekli hazırlıklarımızı yapıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın da orada hem oturumlarda hem de ikili görüşmelerde gündeme getireceği birçok değerli mevzu ve başlık olacak. Bunlarla ilgili hazırlıklarımız da devam ediyor” dedi.
“NATO BİR TURİZM İTTİFAKI DEĞİL”
NATO’nun ekonomik işbirliği, turizm ya da güç birliği değil, bir güvenlik ittifakı olduğunu hatırlatan Kalın, şu tabirleri kullandı;
*İttifaka üye olmak isteyen ülkelerin NATO müktesebatını birebir uygulayarak ve üye ülkelerin lisana getirdiği güvenlik telaşlarını karşılamak suretiyle yol alabileceklerini de bu vesileyle tekrar muhataplarımızla paylaştık.
*Genel olarak çok açık ve samimi bir görüşme ortamı var idi. Bundan sonra da bu görüşmelerimiz ve müzakerelerimiz devam edecek. Bundan sonraki adımların ne olacağı karşı tarafın atacağı somut adımlara bağlı.
*Müzakere ettiğimiz bir kadro metinler var. Aşikâr prensipler üzerinde yürüttüğümüz müzakereler var. Lakin metinlerden daha kıymetlisi en az onlar kadar değerli olanı da elbet alanda atılacak adımlar ve bu adımları da gördükçe, bu sürecin seyrini daima birlikte kıymetlendirme imkanımız olacak.
“ATACAKLARI ADIMLARI DAİMA BİRLİKTE GÖRECEĞİZ”
İsveç ve Finlandiya’dan Türkiye’nin lisana getirdiği güvenlik telaşları hakkında somut adımlar beklendiğini lisana getiren Kalın, kelamlarını şöyle sürdürdü;
*Biz İsveçli mevkidaşlarımızla bu mevzuları görüştük. Kendileri de bu hususla ilgili duydukları rahatsızlığı tabir ettiler. Somut olarak bununla ilgili ne çeşit adımlar atacaklarını daima birlikte göreceğiz.
*Bununla birlikte somut olarak bize söylenen 1 Temmuz prestijiyle İsveç’te yeni bir terörle çaba yasasının yürürlüğe gireceğini ve bu kapsamda da yeni adımların atılabileceği, lakin bunların tam olarak spesifik manada ne olacağını daima birlikte göreceğiz.
*Son yaşanan hadiseler ve terör örgütünün paçavralarını belirli binalara yansıtmak suretiyle adeta İsveç devletini, NATO’yu tehdit edercesine, onlara meydan okurcasına ortaya koyduğu hareketlerle aslında bu örgütün burada yıllar içinde nasıl bir mevcudiyet kazandığının somut bir göstergesi.
*Bir güvenlik sorunu olarak PKK terör örgütü ve bununla ilgili yapılar, PYD-YPG üzere yapılara karşı İsveç devletinin hemen adım atmasını biz alışılmış ki bekliyoruz. Onların da ulusal çıkarınadır.
“KABUL EDİLEMEZ”
Terör örgütleri İsveç ve Finlandiya’yı adeta esir aldı. Adeta bu terör örgütlerinin Avrupa’nın göbeğinde bu ülkeleri esir alırcasına bir faaliyet zinciri içinde bulunması kabul edilemez. Bununla ilgili umarım kendileri de tabloyu net bir halde görürler.
*Terör hareketlerinin propaganda faaliyetlerinin, şiddete teşvik eden, terörü romantize eden öven faaliyetlerin hiçbir formda tabir özgürlüğüyle, toplanma özgürlüğüyle bir ilgisinin ve alakasının olmadığını da açık ve net bir halde görürler.
*Bu tarafta kendileri adım atmaya hazırlandıklarını söz ettiler fakat tabi ki ben onlar ismine bir şey söylemek istemem. Bununla ilgili atacakları adımları daima birlikte göreceğiz.
“YUNANİSTAN MAKEDONYA’YI 11 YIL VETO ETTİ”
*Baştan beri daima bunu söyledik. Biz prensipte NATO’nun genişleme siyasetine karşı olan bir ülke değiliz. Geçmişte 99’dan beri ittifaka aday olan ülkelerin adaylıklarını destekledik. Ancak bu fakat ve lakin NATO müktesebatının bir bütün halinde uygulanması sonucunda kelam konusu oldu.
*Ayrıca 99 yılında NATO’nun üyelik süreciyle ilgili ortaya koyduğu bir grup unsurlar, prensipler ve prosedürler var. O tarihten bu yana üye olan tüm ülkeler de bu prosedürleri izlediler. Burada kamuoyumuzun bilmesi ve hatırlamasında yarar gördüğüm öbür bir hususu hatırlatmak isterim.
*O da Yunanistan’ın Kuzey Makedonya’nın üyelik sürecini tam 11 yıl boyunca yalnızca bir isim probleminden ötürü veto etmiş olması gerçeğidir. Burada rastgele bir savaş kelam konusu değildi. Hudut itilafı kelam konusu değildi. Terör kelam konusu değildi. Yalnızca bir isim sıkıntısından ötürü, Makedonya referanduma gitmek, Anayasa’sını değiştirmek ve ülkenin ismini değiştirmek durumunda kaldı.
*Bu 11 yıllık veto sürecinden sonra, bunlar tamamlandıktan sonra Yunanistan Makedonya’nın üyelik sürecine evet dedi. Ülkenin ismi Kuzey Makedonya olduktan sonra ülkenin üyelik süreci başladı. Süreç başladıktan sonra da 13 ay boyunca müktesebatın uygulanmasıyla ilgili basamaklar tamamlandı. Münasebetiyle ittifaka üye olmak kıymetli bir adım. Elbet bu ülkeler için de kıymetli bir adım.
“İSVEÇ VE FİNLANDİYA’NIN NATO ADIMI ÖNEMLİ”
İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmak için attığı adımın değerine değinen Kalın, şunları söyledi;
*200 küsür yıldır tarafsızlık prensibini benimsemiş İsveç’in, birebir biçimde Finlandiya’nın bu siyasetinden vazgeçip birebir formda bir paradigma değişikliğine gitmesi son derece değerli bir adım elbet.
*Bu adım çerçevesinde elbette onlar tehdit algılarını, güvenlik mimarilerini, mevzuat yapılarını, yasal düzenlemelerini gözden geçirecekler, yeni yasalar çıkaracaklar. Bu çerçevede Türkiye’nin taleplerine dönük bir kadro yasal düzenlemelerin yapılması, adımların atılması da sürecin mahiyeti gereği olması gereken şeylerdir.
*Dolayısıyla ne kadar kısa müddette yaparlarsa, adım atarlarsa süreç daha olumlu bir tarafta sürat kazanır, daha olumlu bir istikamette ilerler, ivme kazanır. Bunu da daima birlikte önümüzdeki günlerde göreceğiz.
“SOMUT ADIMLAR BEKLİYORUZ”
Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal ise, şunları söyledi;
*Bizim burada beklentimiz temel prestijiyle tavır değişikliği bu iki ülkeden. Bu tavır değişikliğini görmek için de iki öge kıymetli. Bir tanesi beklentilerimizi karşılamaya dönük bağlayıcı taahhütler, bir tanesi de İbrahim Beyin söylediği üzere somut, net adımlar. Bunları vakit içinde görmek istiyoruz.
*Bağlayıcı taahhütleri düşündüğümüzde bunu tercihan kayıt altına alınabilecek taahhütler olarak düşünebiliriz ki müzakere ettiğimiz bahislerden birisi bu. Bugünkü toplantılarımızda da beklentilerimizi kapsamlı bir biçimde gündeme getirme imkanı bulduk.
*Genel prestijiyle yapan bir ortamda görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Lakin İbrahim Bey’in söylediği üzere belirli bir milatla kendimizi sonlu görmüyoruz. Bu sürecin suratı, kapsamı, bu ülkelerden beklentilerimizi karşılama biçimleri ve suratlarına bağlı olacaktır.
*Bu gerek bağlayıcı taahhütler bağlamında, gerek atılacak somut adımlar bağlamında, bunlar ne kadar süratli, kapsamlı, nitelikli olursa süreç o kadar süratli olabilir. Buradaki dinamiğin temel desteği budur. İHA