Amerika ve Kanadalı Anagold Madencilik ile Çalık Holding’in ortağı olduğu Erzincan İliç ilçesinde bulunan Çöpler Escort Bayan Altın Madeni’nde kullanılan siyanür borularının patladığı ortaya çıkmıştı SÖZCÜ’nün ulaştığı manzaralar bir tehlikeyi daha gözler önüne serdi
Amerika ve Kanadalı Anagold Madencilik ile Çalık Holding in ortağı olduğu Erzincan İliç Bayan escort ilçesinde bulunan Çöpler Altın Madeni nde kullanılan siyanürün birebir vakitte buharlaştırılarak atmosfere salındığı ortaya çıktı
Siyanür havuzundaki sızıntı nedeniyle Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı firmaya 16 milyon 441 bin escort TL idari para cezası kesildiğini ve kabahat duyurusu yapıldığını açıklamıştı Lakin madende altın ayrıştırma süreci 24 saat aralıksız devam ediyor
RESMİ AÇIKLAMA YAPILMADI
Türkiye nin değerli tatlı su kaynağı merkezlerinden eskort olan Munzur dağlarının Erzincan kısmında bulunan madende kullanılan siyanürün yeraltı sularına karışıp karışmadığı konusunda şimdi resmi bir açıklama yapılmazken SÖZCÜ nün ulaştığı imajlarda siyanürün yeraltı sularına sızmaması için tedbir alınmadığı eskort bayan görülüyor
Öte yandan Fırat Irmağı üzerinde kurulan İliç barajına da siyanürlü suların sızma ihtimalinin yüksek olduğu belirtiliyor Madene siyanür taşıyan boru sınırında meydana gelen patlama sonrası evvelki gün maden alanı dışına çıkan yaklaşık 20 ton siyanürün boş yere aktığı tespit edilmişti
GENİŞLEYEN MADEN ALANI MUNZUR DAĞLARI NA DAYANDI
Altın madenindeki kapasite artırımına karşı yıllardır uğraş ederek şirketi mahkemeye veren çevreci Sedat Cezayirlioğlu atık havuzunda buharlaştırılan zehirli gazları görüntüledi Çezayirlioğlu şunları söyledi
Bu şirket 197 futbol alanı büyüklüğündeki siyanür ve sülfürik asitli atık havuzunu 600 futbol alanı büyüklüğüne çıkarmak istiyor Kapasite artışıyla birlikte Türkiye deki en büyük altın madeni olan projenin bedeli ise 1 milyon 162 bin 800 TL
ÇED sonları bin 747 hektardan oluşan madenin 13 yılda faaliyet alanı 2 buçuk kat arttı Madeni işleten şirket toplamda yaklaşık 2 bin 447 futbol alanı büyüklüğü alanda çalışma yapacak
Maden alanının 783 72 hektarı orman 95 93 hektarı ise mera alanını kapsıyor Maden alanının Çöpler ve Sabırlı köylerine uzaklığı ise yalnızca 250 metre dedi Madenin kapasite artırmasıyla birlikte Tunceli hududuna ve İliç i aşarak Kemaliye ilçesine kadar genişleyeceği de belirtiliyor
YILDA 11 BİN TON SİYANÜR KULLANACAK
Zehirli gaz salan şirketin sülfürik asit kullanımını yıllık 9 bin tondan 122 bin tona çıkardığını da ileri süren Cezayirlioğlu Siyanür kullanımı ise yıllık 11 bin ton olacak Madende ayrıyeten 16 çeşit çok tehlikeli kimyasal daha kullanılıyor Halk ortasında kezzap olarak bilinen nitrik asit ise bir yıl içinde bin 50 kilogram kullanılacak ÇED belgesinde yer alan bilgilere nazaran şirket 10 adet buharlaştırıcı evaportörler inşa edecek Bu buharlaştırıcılar ile birlikte zehir havuzunda biriken kimyasallar buharlaştırılarak atmosfere salınıyor Dünyada ikinci bir örneği yok burası kaçak nükleer tesisten daha tehlikeli dedi
MADENCİLİK FAALİYETİ DEĞİL KİMYASAL BİR İŞLETME VAR
Bin 746 52 hektar alanı kaplayan Çöpler Altın Madeni Kompleksi Ekim 2021 de onaylanan Etraf Tesir Kıymetlendirme ÇED raporu ile ikinci sefer kapasite artırımı müsaadesi aldı
Türk Mimarlar ve Mühendisler Odaları Birliği TMMOB ÇED olumlu kararının iptali için dava açmıştı 13 Nisan da keşif ve uzman incelemesi yapıldı fakat bu rapor şimdi açıklanmadı
TMMOB ismine keşfe katılan İliç Altın Madeni Kurulu üyesi Metalurji Yüksek Mühendisi Cemalettin Küçük madenin bölgede büyük bir ekolojik yıkıma sebep olduğunu söyledi
Madenin bölgenin topografyasını değiştirdiğini anlatan Küçük Fırat ırmağının başlangıcı olan Karasu’nun başında siyanür ve birçok kimyasal kullanıldı Bölge uzun yıllar boyunca kirletildi Buradaki yıkımın madencilik faaliyeti olmadığını bunların büyük bir kimyasal işletme olduğunu bildiğimiz için itiraz ediyoruz İliç gözden uzak kalmış uzun müddettir kimsenin de müdahale etmediği vakit zaman şahısların dava açtığı fakat bütün o davaların reddedildiği bir yer Buraya kimse sahip çıkmadığı için bir maden kasabası oluşturulmuş diye konuştu
TTB SİYANÜRLÜ LİNÇLEME MUTLAKA YASAKLANMALI
Türk Tabipler Birliği ise 25 Mayıs 2021 tarihinde bahse ait paylaştığı görüşte Siyanürlü madencilik faaliyetinin dört ana basamaktan oluşur Bu basamaklar arama sıyırma ve patlatma öğütme ve siyanürleme atıkların depolanması Madenciliğin tüm bu evreleri tabiat ve insan sıhhati için farklı tehditler içerir Biyolojik çeşitlilik tatlı su varlığı ve insan sıhhatini tehdit edecek derecede toksik bir kimyasal olan siyanürlü linçleme muhakkak yasaklanmalıdır tabirlerine yer verdi
FELAKETİN NE BOYUTLARINI ÖNGÖRMEK MÜMKÜN DEĞİL
Türk Toraks Derneği tarafından bildirilen görüşte ise tesiste kullanılacak unsurların çabucak hepsinin insan sıhhati ve ekolojik hayat açısından riskli olduğunun altı çizildi
Türk Toraks Derneği tarafından verilen görüşte Bölgenin Fırat Nehri ne yakınlığı göz önüne alındığında muhtemel bir sızıntı yıkım riskinin yol açabileceği çevresel bir felaketin ne boyutlara ulaşacağını öngörmek mümkün değildir sözleri kullanılmıştı
ESAS ÇEVRESEL RİSK SİYANÜR TARAFINDAN MOBİLİZE EDİLEN AĞIR METALLER
İstanbul Teknik Üniversitesi İTÜ Kimya Metalurji Fakültesi Metalurji ve Materyal Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof Dr İsmail Duman’ın ÇED raporuna ait değerlendirmesinde temel çevresel riskin siyanür tarafından mobilize edilen ağır metallerden kaynaklandığını vurguladı
Prof Dr Duman bilhassa Arsen AS bileşiğinin sulu fazda bulundu ve tehlikeli bir zehir olduğunu belirterek Fare zehri olarak da bilinen Arsen’in akut tesiri çok ölçüde alındığında öldürücü olmasıdır Kronik tesirleri ise şöyledir cilt kanseri duyu bozukluğu refleks kaybı ve depresyon kansızlık kalp yetmezliği kan kanseri lenf sistemi kanser karaciğer tümörü doğuştan sakatlıklar gelişmesini tamamlamadan doğan bebekler akciğer kanseri böbrek yetmezliği ve akıl hastalıkları görüşünü belirtti